Wyższy kurs franka do złotego rodzi pytania frankowiczów o szanse na wstrzymanie spłat rat sądowym zabezpieczeniem. Pytamy o to praktyków sądowych.
Adwokat Marcin Szymański wskazuje,że wyrok ze swej natury nakazuje jedynie zwrot płatności wskazanych w pozwie,a pozostałe uiszczone po sformułowaniu powództwa raty nie mogą być ujęte w wyroku. W praktyce nie ma możliwości, aby konsument rozszerzał powództwo o każdą uiszczoną w toku procesu ratę, gdyż w takim przypadku proces nigdy nie mógłby się skończyć. Na każde rozszerzenie powództwa pozwany miałby prawo odpowiedzieć, a w tym czasie powód uiszczałby następne raty. W toku postępowania apelacyjnego rozszerzenie powództwa jest ze względów formalnych niedopuszczalne. Sytuacji takiej zapobiega udzielenie zabezpieczenie wstrzymującego obowiązek uiszczania rat skutkujące tym, że kwota podlegająca zwrotowi przez bank już nie rośnie.
– Udzielnie zabezpieczenia jest tym bardziej zasadne, jeżeli kwota uiszczonych przez konsumenta rat jest równa lub wyższa od kwoty wypłaconej przez bank w wykonaniu nieważnej umowy, albo gdy roszczenie banku o zwrot kwoty, którą wypłacił w wykonaniu nieważnej umowy jest przedawnione – dodaj mec. Szymański.
Oczywiście wzrost kursu franka powoduje, że uiszczanie przez frankowicza coraz wyższych rat kredytu staje się dla niego jeszcze bardziej dotkliwe.
– To dodatkowo uzasadnia potrzebę udzielenie sądowego zabezpieczenia przez wstrzymanie obowiązku spłaty rat na czas trwania procesu. Dzieje się tak dlatego, że ewentualne raty płatne w CHF przeliczane są po dzisiejszym, wyższym, kursie, po drugie większe obciążenie domowego budżetu jest kolejnym argumentem do wykorzystania w uzasadnieniu wniosku o zabezpieczenie. Szanse na zabezpieczenia w sytuacji spłacenia do banku kwoty większej niż kapitał wypłaconego kredytu są więc wysokie – wskazuje adwokat Szymon Kowalczyk z kancelarii Sobota-Jachira.
– Zależy to jednak ciągle od lokalizacji sądu – w Warszawie większość sędziów uwzględnia takie wnioski, w Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Gdańsku – również. We Wrocławiu natomiast część sędziów udziela zabezpieczeń, a część nadal nie, ale i w tym mieście odnotowujemy pozytywny trend – dodaje mec. Kowalczyk.
Ostrożniej do tej kwestii podchodzi Wojciech Wandzel, adwokat reprezentujący banki: – W mojej ocenie rosnący kurs franka szwajcarskiego nie ma bezpośredniego wpływu na możliwość uzyskania zabezpieczenia. Udzielenie zabezpieczenia nie zależy bowiem od tego, jaki jest kurs waluty, w której kredyt jest denominowany lub do której jest indeksowany. Obecnie zapadają różne orzeczenie w tym przedmiocie, w tym sądy oddalają wnioski o zabezpieczenie czy to w pierwszej instancji, czy też na skutek zażalenia banku.Sytuacja finansowa banków jest natomiast dobra albo bardzo dobra, więc zagrożenie wykonania ewentualnego wyroku korzystnego dla kredytobiorcy jest czysto teoretyczne.
Dodajmy, że aby uzyskać sądowe zabezpieczenie, frankowicz musi taki wniosek skierować do sądu (opłata wynosi 100 zł), a od postanowienia sądu służy zażalenie co wstrzymuje postępowanie na kilka miesięcy, z kolei nawet prawomocne oddalenie wniosku, uzasadnia wniesienie kolejnego podobnego wniosku, jeśli nastąpiła istotna zmiana okoliczności, i tu istotna zmiana kursu franka (waluty) może mieć duże znaczenie.
Dr Mariusz Korpalski, radca prawny
Zabezpieczenia przez wstrzymanie płatności rat są istotnym elementem zachęcania konsumenta do dochodzenia swoich praw, co podkreślił TSUE w wyroku C-287/22 z 15 czerwca br.Po pierwsze, widzi on od razu skutek swoich działań, mimo wieloletniego procesu w tle. Po drugie, zniechęca to pozwany bank do przedłużania procesu. Potrzecie, może się okazać po oczekiwanych wyrokach TSUE, że roszczenia banku o zwrot wypłaconego kapitału przedawniły się na skutek zaniedbań banków w dochodzeniu swoich roszczeń. Zgodnie z ww. wyrokiem TSUE zabezpieczenia takie powinny być wydawane niezależnie od relacji wypłaconego kapitału do spłaconych rat. Przy ponad 95 proc. skuteczności pozwów konsumentów i oparciu kwestionowanych umów na kilkunastu wzorach umów takie podejście nie powinno dziwić.
RP Marek Domagalski Publikacja: 25.09.2023
Więcej na 
