To kluczowa kwestia dla tysięcy frankowiczów, klientów tego banku.
O jej rozstrzygnięcie zwrócił się do Sądu Najwyższego Sąd Apelacyjny w Warszawie w osobie sędzi Jolanty Pyźlak. Rozpatruje ona apelację od wyroku sądu okręgowego, który ustalił nieważność umowy kredytu frankowego zaciągniętego przed dwoje konsumentów w 2007 r. na budowę domu w systemie gospodarczym. Sąd apelacyjny pyta czy w związku z ogłoszeniem upadłości tego banku wierzytelność powodów, która podlega zgłoszeniu do masy upadłości, czekać ma do czasu wyczerpania trybu upadłościowego, a może to trwać kilka lat, czy też może być dochodzona w sądzie cywilnym.
Iluzoryczna ochrona konsumenta, frankowicz na straconej pozycji
Prawo upadłościowe nie zawiera szczegółowych przepisów dotyczących ochrony konsumentów przed stosowaniem niedozwolonych postanowień umownych przez bank. Zatem w przypadku przyjęcia, że roszczenie o ustalenie nieważności umowy powinno być rozpoznane w postępowaniu upadłościowym (w związku z czym sąd cywilny nie mógłby nawet zabezpieczyć roszczenia), ochrona konsumenta byłaby iluzoryczna. I jest to jeden z argumentów na rzecz ochrony w ramach procesy cywilnego – wskazuje sędzia Pyźlak w uzasadnieniu pytania. Dodając, że tylko w tym SA toczy się kilka tysięcy sprawa dotyczących tego banku, niezbędne jest więc rozstrzygniecie tej kwestii procesowej przez Sąd Najwyższy.
Jak powiedział „Rzeczpospolitej” sędzia Tomasz Niewiadomski, szef tzw. sądu frankowego, jego sędziowie odbyli konferencję na ten temat. Dominujące stanowisko jest takie, że można prowadzić sprawę o ustalenie nieważności umowy kredytu z Getinem, ale uchwała SN byłaby tu pomocna.
Iluzoryczna ochrona konsumenta, frankowicz na straconej pozycji
Prawo upadłościowe nie zawiera szczegółowych przepisów dotyczących ochrony konsumentów przed stosowaniem niedozwolonych postanowień umownych przez bank. Zatem w przypadku przyjęcia, że roszczenie o ustalenie nieważności umowy powinno być rozpoznane w postępowaniu upadłościowym (w związku z czym sąd cywilny nie mógłby nawet zabezpieczyć roszczenia), ochrona konsumenta byłaby iluzoryczna. I jest to jeden z argumentów na rzecz ochrony w ramach procesy cywilnego – wskazuje sędzia Pyźlak w uzasadnieniu pytania. Dodając, że tylko w tym SA toczy się kilka tysięcy sprawa dotyczących tego banku, niezbędne jest więc rozstrzygniecie tej kwestii procesowej przez Sąd Najwyższy.
Jak powiedział „Rzeczpospolitej” sędzia Tomasz Niewiadomski, szef tzw. sądu frankowego, jego sędziowie odbyli konferencję na ten temat. Dominujące stanowisko jest takie, że można prowadzić sprawę o ustalenie nieważności umowy kredytu z Getinem, ale uchwała SN byłaby tu pomocna.
Interes prawny frankowicza
– Uważam, że postępowanie w zakresie żądanie ustalenia nieważności umowy powinno być dalej prowadzone przeciwko syndykowi, nie jest to bowiem roszczenie o realizację świadczenia, więc w myśl prawa upadłościowego nie podlega zgłoszeniu na listę wierzytelności. Kredytobiorcy mają zaś interes prawny w ustaleniu nieważności umowy – wskazuje Rafał Kowalczyk, adwokat w kancelarii Filipiak Babicz Legal.
– W praktyce wyrok ustalający nieważność może być podstawą wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej. Jeśli zamknie się kredytobiorcom drogę do ustalania nieważności przed sądami cywilnym, to będą zdani na zakończenie postępowania upadłościowego nawet kilka lat. Do tego czasu w księgach wieczystych będą wpisane hipoteki, za którymi nie kryją się żadne istniejące roszczenia – dodaje mec. Kowalczyk.
Możliwość wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej mieszkania frankowicza
Podobnego zdania jest dr Mariusz Korpalski, radca prawny: – Większość sądów prowadzi postępowania w zakresie ustalenia nieważności umów upadłego Getinu, a zawiesza tylko sprawy o zapłatę. To jest prawidłowe podejście, bo tylko żądania zapłaty są po upadłości przekierowane z sądu do syndyka. Wyrok ustalający nieważność daje klientowi obronę przed roszczeniami syndyka oraz daje możliwość wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej. Dlatego spodziewam się odpowiedzi SN na tak, gdyż pozwoli ujednolicić praktykę sądową – tłumaczy prawnik.
Sygnatura akt III CZP 5/24
– Uważam, że postępowanie w zakresie żądanie ustalenia nieważności umowy powinno być dalej prowadzone przeciwko syndykowi, nie jest to bowiem roszczenie o realizację świadczenia, więc w myśl prawa upadłościowego nie podlega zgłoszeniu na listę wierzytelności. Kredytobiorcy mają zaś interes prawny w ustaleniu nieważności umowy – wskazuje Rafał Kowalczyk, adwokat w kancelarii Filipiak Babicz Legal.
– W praktyce wyrok ustalający nieważność może być podstawą wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej. Jeśli zamknie się kredytobiorcom drogę do ustalania nieważności przed sądami cywilnym, to będą zdani na zakończenie postępowania upadłościowego nawet kilka lat. Do tego czasu w księgach wieczystych będą wpisane hipoteki, za którymi nie kryją się żadne istniejące roszczenia – dodaje mec. Kowalczyk.
Możliwość wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej mieszkania frankowicza
Podobnego zdania jest dr Mariusz Korpalski, radca prawny: – Większość sądów prowadzi postępowania w zakresie ustalenia nieważności umów upadłego Getinu, a zawiesza tylko sprawy o zapłatę. To jest prawidłowe podejście, bo tylko żądania zapłaty są po upadłości przekierowane z sądu do syndyka. Wyrok ustalający nieważność daje klientowi obronę przed roszczeniami syndyka oraz daje możliwość wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej. Dlatego spodziewam się odpowiedzi SN na tak, gdyż pozwoli ujednolicić praktykę sądową – tłumaczy prawnik.
Sygnatura akt III CZP 5/24