AktualnościOrzeczenia 26 października 2011 – wyrok SO w Warszawie, XXV Co 111/11

26 października 2011

Sygn. akt XXV Co 111/11

POSTANOWIENIE

Dnia 26 października 2011r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący SSR (del) Tomasz Gal
po rozpoznaniu w dniu 26 października 2011r. w Warszawie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy wniosku ………. Spółki z o.o. w …………….
z udziałem Banku Polska Kasa Opieki S.A. w Warszawie
o wyznaczenie arbitra przewodniczącego
postanawia:
wyznaczyć prof. dr hab. …………….. jako arbitra przewodniczącego zespołu rozstrzygającego spór w sprawie toczącej się przed Sądem Polubownym przy Związku Banków Polskich pod sygn. akt SP-M. 12/A/10 na podstawie zapisu na sąd polubowny określonego w umowie ramowej nr 447 z dnia 2 lipca 2007r. zawartej pomiędzy Bankiem Polska Kasa Opieki S.A. w Warszawie a ………… Spółką z o.o. w ……………

 

UZASADNIENIE

W niniejszej sprawie wnioskodawca wystąpił z wnioskiem o wyznaczenie arbitra przewodniczącego zespołu mającego rozstrzygnąć spór pomiędzy stronami przed Sądem Polubownym przy Związku Banków Polskich na podstawie zapisu na sąd polubowny ustanowionego w umowie zawartej przez strony w dniu 2 lipca 2007r.
W uzasadnieniu wniosku wnioskodawca wskazał, iż podstawę prawną żądania stanowi art. 1171 § 2 pkt 1 kpc w zw. z art. 1173 § 1 kpc, podnosząc iż arbitrzy boczni przez ponad miesiąc od ich powołania nie wyznaczyli arbitra przewodniczącego, a sam pozew przed sądem polubownym został złożony 10 miesięcy temu.
Wnioskodawca zaznaczył, iż w zapisie na sąd polubowny strony ustaliły, iż sąd ten będzie rozstrzygał spór na podstawie regulaminu tego Sądu w składzie 3 arbitrów. W dniu 5 listopada 2011r. wnioskodawca wystąpił przeciwko uczestnikowi z pozwem skierowanym do sądu polubownego. W toku tego postępowania każda ze stron powołała arbitra bocznego, natomiast nie został dotychczas wybrany arbiter przewodniczący. Tryb powołania arbitra przewodniczącego z określa § 15 regulaminu Sądu polubownego przy Związku Banków Polskich. Zdaniem wnioskodawcy przewidziany w tym regulaminie tryb wyboru arbitra przewodniczącego jest bezskuteczny jako naruszający zasadę równości stron, albowiem zgodnie z tym regulaminem funkcję arbitra przewodniczącego może pełnić jedynie osoba wpisana na listę arbitrów, o której składzie decyduje Prezydium Sądu Polubownego. Zasada ta dotyczy zarówno sytuacji w której arbitra przewodniczącego wybierają arbitrzy boczni jaki zastępczo Prezes Sądu Polubownego przy Związku Banków Polskich.

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszym rzędzie należy podnieść, iż określony w art. 1171 § 2 kpc tryb powoływania arbitrów dotyczy wyłącznie sytuacji gdy strony w ogóle w umowie nie uzgodniły sposobu powoływania arbitrów. W ocenie Sądu taki przypadek w istocie zachodzi w niniejszej sprawie, albowiem uzgodnienia poczynione w tym zakresie, w § 8 umowy z dnia 2 lipca 2007r. należało uznać w części za bezskuteczne. Konsekwencją takiego uznania jest przyjęcie, iż w zakresie w jakim wystąpiła bezskuteczność w rzeczywistości nie doszło do uzgodnień. I właśnie tę część uzgodnień stron, które mają charakter bezskuteczny należy zastąpić regułą określoną w art. 1171 § 2 pkt 1 kpc.
Otóż w § 8 umowy z dnia 2 lipca 2007r. strony ustanowiły zapis na sąd polubowny ustalając, iż sąd polubowny będzie rozstrzygał spory w składzie 3 arbitrów na podstawie regulaminu Sądu Polubownego przy Związku Banków Polskich. Tym samym ustalenie sposobu powoływania arbitrów nastąpiło poprzez odniesienie się do zasad obowiązujących w tym zakresie w tymże regulaminie. Analiza treści przedmiotowego regulaminu nie pozostawia wątpliwości, iż zespół rozstrzygający spór przed sądem polubownym powinien składać się z 3 arbitrów (po jednym arbitrze wyznaczonym przez każdą ze stron i z arbitra przewodniczącego). Szczegółowy tryb wyboru arbitra przewodniczącego został określony w
§ 15 tego regulaminu (k.28). Podsumowując kwestię sposobu wyboru arbitrów należy uznać, iż została ona w czytelny sposób ustalona przez strony poprzez odwołanie się do treści regulaminu sądu polubownego. Jednocześnie należy podkreślić, iż strony zastosowały się do tego trybu, albowiem każda z nich wskazała swojego arbitra (arbitrzy boczni). Natomiast problemem podniesionym przez wnioskodawcę jest jedynie kwestia wyboru arbitra przewodniczącego, albowiem wnioskodawca zakwestionował tryb powoływania tego arbitra określony w § 15 regulaminu.
W ocenie Sądu sposób powołania arbitra przewodniczącego określony w § 15 regulaminu Sądu Polubownego przy Związku Banków Polskich w zakresie jakim ogranicza możliwość wyboru arbitra przewodniczącego jedynie spośród grona arbitrów z listy tego Sądu narusza zasadę równości stron i tym samym stosowanie do treści art. 1161 § 2 kpc postanowienia te mają charakter bezskuteczny. Należy zaznaczyć, iż ukształtowanie sposobu wyboru arbitra przewodniczącego jak w treści § 15 regulaminu powoduje, iż faktyczny wpływ na wybór takiego arbitra ma wyłącznie druga strona sporu jako bank, albowiem lista arbitrów przedmiotowego Sądu Polubownego tworzona jest przez prezydium tego Sądu, które z kolei powołuje zarząd Związku Banków Polskich, na którego skład wpływ mają tylko banki, w tym i uczestnik postępowania. W konsekwencji tego rodzaju sposób wyboru arbitra przewodniczącego narusza zasadę równości stron, w szczególności, iż problem dotyczy arbitra przewodniczącego jako trzeciego arbitra zespołu, a zgodnie z § 32 regulaminu zespół ten orzeka według zasady większości głosów. Jednocześnie dotychczas, mimo wpływu miesięcznego terminu od powołania arbitrów bocznych nie został powołany arbiter przewodniczący.
Powyższe oznacza, iż sąd powszechny stosownie do treści art. 1171 § 2 pkt 1 kpc jest uprawniony do wyznaczenia arbitra przewodniczącego. W ocenie Sądu zgodnie z art. 1173 § 1 kpc pozycja naukowa i zawodowa kandydata na arbitra przewodniczącego wskazanego przez wnioskodawcę daje podstawy do uznania, iż wypełni on swoją funkcję w sposób bezstronny i profesjonalny.
Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.