EKSPERT WYJAŚNIA – Wspólnicy muszą pamiętać o obowiązkach sprawozdawczych
Wspólnicy spółki jawnej oprócz obowiązków natury rachunkowej muszą pilnować sporządzania dorocznych sprawozdań finansowych. Zaniedbanie tego może prowadzić do konsekwencji finansowych i karnych.
Wszystkie spółki jawne, których wspólnikami są osoby prawne, a także te, których wspólnikami są osoby fizyczne, o ile przychody netto spółki ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w złotych 1200000 euro, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o rachunkowości (u.o r.) muszą sporządzać sprawozdanie finansowe.
Jeszcze dalej idą obowiązki spółek jawnych, które zgodnie z art. 64 ust. 1 pkt 4 u.o r. w roku poprzedzającym rok obrotowy, za który sporządzono sprawozdanie finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:
● średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,
● suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2500 tys. euro,
● przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 mln euro.
Muszą one przedkładać sprawozdania finansowe – w celu ich zbadania – biegłemu rewidentowi.
Zgodnie z art. 53 u.o r. po sporządzeniu sprawozdania finansowego i jego ewentualnym zbadaniu przez biegłego rewidenta podlega ono zatwierdzeniu przez organ zatwierdzający. W przypadku spółki jawnej są to jej wspólnicy. Powinno to nastąpić nie później niż w ciągu 6 miesięcy od dnia bilansowego. W terminie 15 dni zaś od zatwierdzenia sprawozdania wspólnicy składają je do Krajowego Rejestru Sądowego. I jeśli nawet sprawozdanie finansowe nie zostałoby zatwierdzone mimo upływu sześciu miesięcy, to i tak należy je złożyć (niezatwierdzone) w KRS w ciągu 15 dni po tym terminie, podobnie zresztą jak w ciągu 15 dni po jego zatwierdzeniu.
Zatem choćby względy praktyczne przemawiają za zatwierdzeniem sprawozdania w stosownym terminie, by uniknąć obowiązku dwukrotnego składania dokumentów do KRS i nie uiszczać dwa razy 40-złotowej opłaty. Obowiązek złożenia sprawozdania finansowego wraz z ewentualną opinią biegłego rewidenta wiąże się z art. 40 pkt 2 i 3 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Przepis ten mówi o umieszczeniu w dziale 3 rejestru przedsiębiorców wzmianki o złożeniu rocznego sprawozdania finansowego i opinii biegłego rewidenta, jeżeli sprawozdanie podlegało badaniu. Ponadto zgodnie z treścią art. 45 ust. 1 i 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy są obowiązani do składania urzędom skarbowym zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Podatnicy prowadzący księgi rachunkowe (handlowe) dołączają do zeznania sprawozdanie finansowe. Zaniedbanie tego powoduje sankcje. I tak zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy o KRS sąd może wezwać wspólników do złożenia sprawozdania w terminie 7 dni, a następnie nałożyć na nich grzywnę do tysiąca złotych w przypadku 3 pierwszych wezwań oraz – w wysokości ustalonej przez sąd w razie konieczności zastosowania kolejnych wezwań. I jeśli wspólnicy mimo to nie złożą sprawozdania, to zgodnie z art. 25 ustawy o KRS możliwe jest nawet orzeczenie przez sąd o rozwiązaniu spółki i ustanowienie kuratora. Niemniej przepis ten został przewidziany jako rozwiązanie ostateczne i w praktyce nie jest często stosowany. Mimo to trzeba pamiętać, że również ustawa o rachunkowości przewiduje daleko idące konsekwencje w razie zaniedbania obowiązków sprawozdawczych przez spółkę. Jej art. 79 mówi, że niepoddanie sprawozdania finansowego badaniu przez biegłego rewidenta lub niezłożenie sprawozdania w rejestrze sądowym zagrożone jest karą grzywny albo karą ograniczenia wolności. Także kodeks karny skarbowy w art. 56 par. 4 przewiduje grzywnę za wykroczenie skarbowe w przypadku niezłożenia w terminie deklaracji organowi podatkowemu. Zatem w interesie każdego ze wspólników spółki jawnej leży zadbanie, by wymagane sprawozdanie finansowe wraz z ewentualną opinią biegłego rewidenta zostało sporządzone i zatwierdzone we właściwym terminie, po czym zgłoszone odpowiednim organom.
Mariusz Korpalski
radca prawny z poznańskiej Kancelarii Komarnicka, Korpalski sp.j.
Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994
